Bài nghiên cứu

VEPR OPINIONS

Đại hội 19 không chỉ đánh dấu năm năm lãnh đạo của ông Tập Cận Bình mà còn mở ra đường hướng phát triển của Trung Quốc trong ít nhất mười năm kế tiếp. Với nhiều mục tiêu quan trọng cần thực hiện trong nhiệm kỳ sau Đại hội 19, Trung Quốc sẽ có nhiều hành động mạnh mẽ hơn, khó đoán định hơn. Vì vậy, việc theo dõi, phân tích chuyên sâu về Đại hội 19 Đảng Cộng sản Trung Quốc - đại hội bản lề cho những năm phát triển tiếp theo – có ý nghĩa quan trọng với những quốc gia như Việt Nam.

Nghiên cứu này sẽ đi vào nhận dạng và phân tích các vấn đề vĩ mô trong năm 2013, ảnh hưởng của những diễn biến trên tổng cung và tổng cầu đối với các cân đối vĩ mô và các thị trường tài sản. Nối tiếp là các thảo luận về chính sách vĩ mô được triển khai trong năm 2013, đánh giá kết quả và tính khả thi trong việc xử lý các điểm nghẽn của nền kinh tế. Phần kết luận điểm lại nhận định của nhóm tác giả và một vài thông điệp chính sách.

Năm 2013 đã chứng kiến nhiều vòng đàm phán hiệp định thương mại khu vực, đặc biệt hai hiệp định thương mại khu vực quan trọng là Hiệp định đối tác thương mại và đầu tư xuyên Đại Tây Dương (Transatlantic Trade and Investment Partnership - TTIP) - hiệp định thương mại song phương lớn nhất từ trước đến nay được đàm phán giữa EU và Mỹ và Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (Trans-Pacific Partnership - TPP) - hiệp định thương mại thế hệ mới được kì vọng trở thành phiên bản thay thế cho vòng đàm phán Doha, vốn chỉ tập trung vào các vấn đề bảo hộ tại đường biên giới.

Do tăng trưởng kinh tế vẫn đang ở quỹ đạo thấp nên ngay từ đầu năm 2013, các nền kinh tế chủ chốt như Mỹ, Nhật Bản và khu vực châu Âu vẫn kiên trì chính sách tiền tệ nới lỏng. Mặc dù các phản ứng của chính sách tiền tệ chưa thực sự rõ nét, chưa đạt được mục tiêu lạm phát ở mức 2% nhưng tăng trưởng của Nhật Bản và châu Âu đã nhích hơn so với năm 2012. Tăng trưởng của Mỹ tuy không đạt mức của năm trước nhưng diễn biến trên thị trường lao động đã có những tín hiệu lạc quan hơn vào những tháng cuối năm 2013.

Nếu năm 2011, nền kinh tế Việt Nam đối diện với thách thức tái cơ cấu kinh tế trong bối cảnh tốc độ tăng trưởng suy giảm và các yếu tố hỗ trợ tăng trưởng ngày càng yếu đi, thì sự do dự về chính sách trong cả năm 2012 đã đặt nền kinh tế vào tình trạng trì trệ chưa từng có. Toàn bộ nền kinh tế ngày càng lún sâu vào khó khăn khi cả hai thành tố chính trong tổng cầu là đầu tư và tiêu dùng cá nhân tiếp tục tăng trưởng chậm chạp, còn Chính phủ chỉ đưa ra các chính sách hỗ trợ tổng cầu và sử dụng giải pháp hành chính trong khi trì hoãn các giải pháp mang tính nền tảng (cơ cấu). Trên các thị trường chính, không có chuyển biến đột phá khi những điểm tắc nghẽn mấu chốt là nợ xấu và hàng tồn kho chưa được khai thông, thị trường bất động sản tiếp tục mất thanh khoản và giảm giá. Sự suy yếu của môi trường kinh doanh đi liền với sự đóng băng tín dụng đã buộc hơn năm vạn DN rời khỏi thị trường. Tính ổn định của một vài chỉ số vĩ mô vẫn còn mong manh, nhiều chỉ số quan trọng khác bị đặt trong mối hoài nghi về độ xác thực và nguy cơ tiềm ẩn rủi ro. Trong nỗ lực tổng kết tình hình kinh tế Việt Nam năm 2012, chương này bắt đầu bằng việc xem xét diễn biến kinh tế vĩ mô chung, sau đó lần lượt điểm lại diễn biến các thành phần của tổng cung và tổng cầu, các cân đối vĩ mô và các thị trường tài sản. Phần tiếp theo dành cho phân tích các chính sách vĩ mô trong năm 2012.  Phần cuối cùng là kết luận.